24 stycznia jest 24. dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostało 341 (w latach przestępnych 342) dni.
Wydarzenia w Polsce [edytuj]
Wydarzenia na świecie [edytuj]
- 41 – Spiskowcy zamordowali cesarza rzymskiego Kaligulę, jego żonę Cezonię i córkę Julię Druzyllę.
- 1076 – Synod biskupów w Wormacji, na żądanie cesarza niemieckiego Henryka IV Salickiego, wypowiedział posłuszeństwo papieżowi Grzegorzowi VII.
- 1118 – Gelazjusz II został papieżem.
- 1328 – Król Anglii Edward III ożenił się z Filipą de Hainault.
- 1336 – Piotr IV Aragoński został królem Aragonii.
- 1355 – Król Ludwik Węgierski nadał polskiej szlachcie przywilej budziński, w zamian za obietnicę objęcia polskiego tronu, gdyby król Kazimierz III Wielki nie miał męskiego potomka.
- 1458 – Maciej Korwin został królem Węgier.
- 1521 – Ferdynand Magellan odkrył atol Puka Puka na Pacyfiku.
- 1607 – Mannheim w Badenii-Wirtembergii uzyskało prawa miejskie.
- 1656 – Armia katolicka pokonała protestantów w bitwie pod Villmergen (Szwajcaria).
- 1679 – Król Karol II Stuart rozwiązał angielski parlament.
- 1742 – Elektor bawarski Karol Albrecht Wittelsbach został cesarzem rzymsko-niemieckim jako Karol VII Bawarski.
- 1789 – We Francji zwołano pierwsze od 1614 roku Stany Generalne.
- 1798 – Szwajcarski kanton Vaud uzyskał niepodległość.
- 1848 – James W. Marshall znalazł złoto w Sutter's Mill pod Sacramento; początek gorączki złota w Kalifornii.
- 1857 – Założono uniwersytet w Kalkucie.
- 1859 – Utworzono Zjednoczone Księstwa Mołdawii i Wołoszczyzny.
- 1862 – Bukareszt został proklamowany stolicą Rumunii.
- 1900 – II wojna burska: zwycięstwo wojsk burskich nad brytyjskimi w bitwie o Spion Kop.
- 1908 – Robert Baden-Powell założył ruch młodzieżowy skauting.
- 1915 – I wojna światowa: zwycięstwo Brytyjczyków nad flotą niemiecką w bitwie morskiej pod Dogger Bank.
- 1919 – Została ogłoszona Estońska Deklaracja Niepodległości.
- 1921 – Fevzi Çakmak został premierem Turcji.
- 1924 – 3 dni po śmierci Lenina Petersburg został przemianowany na Leningrad.
- 1929 – Chorlogijn Czojbalsan został prezydentem Mongolii.
- 1932:
- 1935 – W Newark w amerykańskim stanie New Jersey Gottfried Krueger Brewing Company wypuściła na rynek pierwsze piwo w puszce aluminiowej.
- 1936 – Albert Sarraut został po raz drugi premierem Francji.
- 1939 – W wyniku trzęsienia ziemi w Chile zginęło 28 tysięcy ludzi.
- 1940:
- 1941 – Znacjonalizowano Koleje Hiszpańskie.
- 1942 – Wojna na Pacyfiku: taktyczne zwycięstwo niszczycieli amerykańskich w bitwie pod Balikpapan.
- 1943 – Zakończyła się konferencja w Casablance gdzie ustalono, że wojna będzie prowadzona aż do bezwarunkowej kapitulacji państw Osi.
- 1946 – Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych opowiedziało się za utworzeniem Komisji do spraw Energii Atomowej.
- 1950 – Ustanowiono hymn Indii.
- 1952 – Vincent Massey jako pierwszy Kanadyjczyk objął stanowisko gubernatora generalnego Kanady.
- 1961:
- Dokonano oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego Convair 990 Coronado.
- W wyniku eksplozji amerykańskiej rakiety nośnej został zniszczony ładunek 5 satelitów pod wspólną nazwą Composite 1.
- 1966 – 117 osób zginęło, gdy lecący z Bombaju do Nowego Jorku indyjski Boeing 707 uderzył w zbocze Mont Blanc.
- 1972 – W dżungli na Guam znaleziono japońskiego żołnierza Shoichi Yokoi, ukrywającego się od czasu zajęcia wyspy przez wojska amerykańskie w 1944 roku.
- 1974 – Doszło do katastrofy samolotu Douglas C-47 Skytrain sił powietrznych Togo, którą jako jedyny przeżył prezydent Gnassingbé Eyadéma; zginęło m.in. kilku wysokich rangą wojskowych.
- 1975 – Radziecka stacja orbitalna Salut 3 spłonęła nad Pacyfikiem.
- 1977 – W biurze przy ul. Atocha w Madrycie faszystowscy bojówkarze zastrzelili 5 prawników komunistycznego związku zawodowego, a 4 ciężko zranili.
- 1978 – Radziecki satelita szpiegowski Kosmos 954, z reaktorem jądrowym na pokładzie, rozbił się w północno-zachodniej Kanadzie, powodując skażenie radioaktywne na obszarze 124 tys. km².
- 1979:
- 1984:
- 1986:
- 1990 – Została wystrzelona japońska sonda księżycowa Hiten.
- 1992:
- 2003 – Tom Ridge został mianowany pierwszym sekretarzem bezpieczeństwa krajowego USA.
- 2005 – Julia Tymoszenko została po raz pierwszy premierem Ukrainy.
- 2006 – Szejk Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah został desygnowany na emira Kuwejtu.
- 2007 – W wyniku trwającej od 11 stycznia burzy lodowej w Ameryce Północnej zginęło 87 osób.
- 2011:
Urodzili się [edytuj]
- 76 – Hadrian, cesarz rzymski (zm. 138)
- 1444 – Galeazzo Maria Sforza, książę Mediolanu (zm. 1476)
- 1705 – Farinelli, włoski śpiewak operowy – kastrat (sopran) (zm. 1782)
- 1712 – Fryderyk II Wielki, król Prus (zm. 1786)
- 1733 – Benjamin Lincoln, amerykański wojskowy, generał dywizji Armii Kontynentalnej (zm. 1810)
- 1746 – Gustaw III, król Szwecji (zm. 1792)
- 1776 – Ernst Theodor Amadeus Hoffmann, niemiecki poeta, kompozytor, malarz (zm. 1822)
- 1779 – Elżbieta Aleksiejewna, caryca Rosji, żona Aleksandra I Romanowa (zm. 1826)
- 1798 – Karl Eduard von Holtei, niemiecki pisarz, aktor, reżyser (zm. 1880)
- 1804 – Józef Dietl, polski lekarz, balneolog, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Krakowa (zm. 1878)
- 1824 – Peter Mitchell, kanadyjski polityk (zm. 1899)
- 1838 – Johannes Graf, śląski malarz (zm. ?)
- 1850 – Hermann von Ebbinghaus, niemiecki psycholog (zm. 1909)
- 1862 – Edith Wharton, amerykańska pisarka (zm. 1937)
- 1864 – Andrzej Niemojewski, polski pisarz (zm. 1921)
- 1873 – Tadeusz Bobrowski, polski generał brygady (zm. 1930)
- 1874 – Jan Miklaszewski, polski leśnik, profesor, rektor SGGW (zm. 1944)
- 1886 – Henry King, amerykański reżyser filmowy (zm. 1982)
- 1888:
- 1897 – Paul Fejos, amerykański reżyser filmowy pochodzenia węgierskiego (zm. 1963)
- 1898 – Walenty Habandt, mazurski działacz społeczny (zm. 1940)
- 1899 – Feliks Rybicki, polski pianista, dyrygent, kompozytor (zm. 1978)
- 1901:
- 1903 – Antoni Pawłowski, polski duchowny katolicki, biskup włocławski (zm. 1968)
- 1908 – Barbara Ludwiżanka, polska aktorka (zm. 1990)
- 1909 – Ann Todd, brytyjska aktorka (zm. 1993)
- 1910 – Doris Haddock, amerykańska działaczka społeczna i polityczna (zm. 2010)
- 1914 – Georges Cravenne, francuski producent filmowy (zm. 2009)
- 1916:
- 1917 – Ernest Borgnine, amerykański aktor (zm. 2012)
- 1920 – Lech Bądkowski, polski pisarz, dziennikarz, tłumacz (zm. 1984)
- 1921:
- 1922 – Daniel Boulanger, francuski pisarz
- 1924:
- 1925 – Maria Tallchief, amerykańska tancerka (zm. 2013)
- 1926:
- 1927 – Paula Hawkins, amerykańska polityk (zm. 2009)
- 1928:
- 1930:
- 1931 – Jan Bratkowski, polski reżyser teatralny
- 1934 – Stanisław Grochowiak, polski pisarz (zm. 1976)
- 1936 – Andrzej Popiel, polski aktor
- 1938 – Francisco Fernández Carvajal, hiszpański duchowny katolicki, pisarz religijny
- 1939 – Joseph Vilsmaier, niemiecki reżyser filmowy
- 1941:
- 1943:
- 1946 – Michael Ontkean, kanadyjski aktor
- 1947:
- 1949:
- 1950 – Daniel Auteuil, francuski aktor
- 1951 – Mieczysław Cieniuch, polski wojskowy, generał broni, szef Sztabu Generalnego WP
- 1952:
- 1954:
- 1955:
- 1956 – Izabela Maciak-Balejko, polska aktorka teatralna
- 1958:
- 1959 – Michel Preud'homme, belgijski piłkarz, bramkarz, trener piłkarski
- 1961:
- 1962:
- 1965 – Carlos Saldanha, brazylijski reżyser filmowy
- 1967 – John Myung, amerykański basista zespołu Dream Theater
- 1969:
- 1970 – Matthew Lillard, amerykański aktor
- 1971 – Bogumiła Matusiak, polska kolarka szosowa
- 1975:
- 1976:
- 1977:
- 1979 – Andriej Agafonow, rosyjski piłkarz
- 1980 – Yordanis Arencibia, kubański judoka
- 1981:
- 1982:
- 1983 – Scott Speed, amerykański kierowca wyścigowy
- 1984 – Witold Kiełtyka, polski perkusista zespołu Decapitated (zm. 2007)
- 1985 – Fabiana Claudino, brazylijska siatkarka
- 1986 – Mischa Barton, brytyjska aktorka, modelka
- 1990 – Ryōsuke Irie, japoński pływak
- 41:
- 661 – Ali ibn Abi Talib, kalif, brat stryjeczny Mahometa, pierwszy imam szyitów (ur. ok. 604)
- 772 – Stefan III (IV), papież (ur. ok. 720)
- 817 – Stefan IV (V), papież (ur. ?)
- 863 – Karol Prowansalski, król Prowansji (ur. 845)
- 1125 – Dawid IV Budowniczy, król Gruzji (ur. 1073)
- 1336 – Alfons IV Łagodny, król Aragonii (ur. 1299)
- 1349 – Lucchino Visconti, regent Mediolanu (ur. 1287)
- 1595 – Ferdynand II, austriacki arcyksiążę, władca Tyrolu i Górnej Austrii (ur. 1529)
- 1852 – Ján Kollár, słowacki duchowny luterański, poeta, publicysta, archeolog, językoznawca (ur. 1793)
- 1877 – Johann Christian Poggendorff, niemiecki fizyk (ur. 1796)
- 1883 – Friedrich von Flotow, niemiecki kompozytor (ur. 1812)
- 1910 – Adam Czyżewicz, polski lekarz, ginekolog, położnik, profesor (ur. 1841)
- 1919 – Emma Dmochowska, polska pisarka, działaczka oświatowa (ur. 1864)
- 1920 – Amedeo Modigliani, włoski malarz, rysownik, rzeźbiarz (ur. 1884)
- 1924 – Maria Adelajda, wielka księżna Luksemburga (ur. 1894)
- 1947 – Wilhelm Fuchs, hitlerowski zbrodniarz (ur. 1898)
- 1948 – Józef Giaccardo, błogosławiony, włoski duchowny katolicki (ur. 1896)
- 1965 – Winston Churchill, brytyjski polityk, pisarz, historyk, premier Wielkiej Brytanii, laureat Nagrody Nobla (ur. 1874)
- 1976 – Ludwik Slaski, polski działacz społeczny i gospodarczy (ur. 1898)
- 1978 – Irena Horecka, polska aktorka (ur. 1902)
- 1979 – Tadeusz Białoszczyński, polski aktor (ur. 1899)
- 1980 – Lil Dagover, niemiecka aktorka (ur. 1887)
- 1983 – George Cukor, amerykański reżyser filmowy (ur. 1899)
- 1989 – Ted Bundy, amerykański seryjny morderca (ur. 1946)
- 1993 – Thurgood Marshall, amerykański prawnik (ur. 1908)
- 2003:
- 2004 – Leônidas, brazylijski piłkarz (ur. 1913)
- 2005 – Władimir Sawczenko, ukraiński pisarz fantastyki naukowej (ur. 1933)
- 2006:
- 2007:
- 2008:
- 2009:
- 2010 – Pernell Roberts, amerykański aktor (ur. 1928)
- 2011:
- 2012:
- 2013:
Przypisy