definição e significado de Brazylia | sensagent.com


   Publicitade R▼


 » 
alemão búlgaro chinês croata dinamarquês eslovaco esloveno espanhol estoniano farsi finlandês francês grego hebraico hindi holandês húngaro indonésio inglês islandês italiano japonês korean letão língua árabe lituano malgaxe norueguês polonês português romeno russo sérvio sueco tailandês tcheco turco vietnamês
alemão búlgaro chinês croata dinamarquês eslovaco esloveno espanhol estoniano farsi finlandês francês grego hebraico hindi holandês húngaro indonésio inglês islandês italiano japonês korean letão língua árabe lituano malgaxe norueguês polonês português romeno russo sérvio sueco tailandês tcheco turco vietnamês

Definição e significado de Brazylia

Definição

definição - Wikipedia

   Publicidade ▼

Sinónimos

Locuções

   Publicidade ▼

Dicionario analógico

Wikipedia

Brazylia

     
República Federativa do Brasil
Federacyjna Republika Brazylii
Flaga Brazylii
Godło Brazylii
Flaga Brazylii Godło Brazylii
Dewiza: (port.) Ordem e Progresso
(Ład i postęp)
Hymn: Hino Nacional Brasileiro
(Hymn narodowy Brazylii)
Położenie Brazylii
Język urzędowy portugalski
Stolica Brasilia
Ustrój polityczny republika federalna
Głowa państwa prezydent Dilma Rousseff
Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe
5. na świecie
8 511 965[1] km²
55 455 km² (0,65%)
Liczba ludności (2012)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
5. na świecie
Green Arrow Up.svg 193 947 000[2]
22,8 osób/km²
PKB (2012)
 • całkowite 
 • na osobę

Red Arrow Down.svg 2395,9 mld[3] USD
Red Arrow Down.svg 12 079[3] USD
PKB (PPP) (2012)
 • całkowite 
 • na osobę

Green Arrow Up.svg 2355,5 mld[3] USD
Green Arrow Up.svg 11 875[3] USD
Jednostka monetarna real brazylijski (BRL)
Niepodległość
• ogłoszenie
• uznanie
od Portugalii
7 września 1822
29 sierpnia 1825
Strefa czasowa UTC -2 do -5 – zima
UTC -1 do -4 – lato
Kod ISO 3166 BR/BRA/076
Domena internetowa .br
Kod samochodowy BR
Kod samolotowy PP i PT
Kod telefoniczny +55
Mapa Brazylii
Wikisłownik Hasło Brazylia w Wikisłowniku
Wikiquote-logo.svg
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów
o Brazylii
  Wodospad Iguaçu

Brazylia (port. Brasil, wym. [bɾaˈziw]; pełna nazwa: Federacyjna Republika Brazylii, República Federativa do Brasil) – największe pod względem powierzchni i liczby mieszkańców państwo Ameryki Południowej oraz piąte pod względem wielkości państwo świata. Zajmuje ponad 47,5% powierzchni Ameryki Południowej, liczy ponad 193 miliony mieszkańców.

Spis treści

Geografia [edytuj]

Information icon.svg Osobne artykuły: geografia Brazyliimiasta Brazylii.

Terytorium Brazylii zajmuje prawie połowę powierzchni Ameryki Południowej i rozciąga się w centrum i na wschodzie kontynentu, położone nad Oceanem Atlantyckim.

Długość wybrzeża Brazylii wynosi 7491 km. Kraj graniczy z dziesięcioma innymi państwami: Argentyną, Boliwią, Gujaną Francuską, Gujaną, Kolumbią, Paragwajem, Peru, Surinamem, Urugwajem oraz Wenezuelą.

Information icon.svg Osobny artykuł: granice Brazylii.

Na terytorium Brazylii można wyróżnić trzy duże krainy geograficzne: część Wyżyny Gujańskiej na północy, Wyżynę Brazylijską na południowym wschodzie, oraz Nizinę Amazonki nazywaną Amazonią, na północy i północnym zachodzie. Poza tym na południowym zachodzie leży także część Niziny La Platy.

Najwyższym szczytem Brazylii jest Pico da Neblina – 2994 m n.p.m. – na Wyżynie Gujańskiej.

Największą rzeką Brazylii jest Amazonka, inne ważniejsze z rzek to:

Zobacz też: formacje roślinne Ameryki Południowej

Historia [edytuj]

Information icon.svg Osobny artykuł: historia Brazylii.

Tereny dzisiejszej Brazylii były zasiedlone przez półkoczownicze plemiona Indian już przynajmniej 6 tys. lat przed odkryciem jej przez Portugalczyków w roku 1500. Przez następne 300 lat Brazylia została skolonizowana przez Portugalię i zamieniona w oparte na pracy niewolniczej dochodowe przedsięwzięcie. W roku 1808 książę Jan (późniejszy król Portugalii Jan VI) wraz z rodziną schronił się w Brazylii przed najazdem Napoleona Bonaparte na Portugalię. Na początku XIX wieku narastały tendencje separatystyczne i w roku 1822 książę-regent Pedro I ogłosił utworzenie samodzielnego Cesarstwa Brazylii. W roku 1889 jego następca Pedro II został obalony i została utworzona republika federacyjna.

Pod koniec XIX i w 1. połowie XX wieku do Brazylii napłynęło ponad 5 milionów imigrantów z Europy i Azji. W tym okresie dynamicznie postępowała industrializacja kraju i ekspansja w głąb interioru. Rządy demokratyczne trzykrotnie były zastępowane przez dyktatury: w latach 1930-1934 i 1937-1945 rządził Getúlio Vargas, a w latach 1964-1985 szereg generałów wyłanianych przez junty wojskowe.

Po dojściu do władzy lewicy i prezydenta Luli Brazylia wychodzi z głębokiego kryzysu ekonomiczno-społecznego, który był wynikiem olbrzymiego długu publicznego. Powoduje to pochłanianie znacznej części jej dochodu narodowego. Daje się zauważyć napływ inwestycji oraz znaczący rozwój gospodarczy.

Ustrój polityczny [edytuj]

  Budynek parlamentu – Kongresu Narodowego projektu Niemeyera.

Brazylia jest republiką związkową podzielona na 26 stanów i 1 dystrykt federalny. Konstytucja Brazylii została uchwalona w 1988. Głową państwa i szefem rządu jest wybierany w głosowaniu powszechnym na 4 lata prezydent. Obecnym prezydentem jest Dilma Rousseff.

Podział administracyjny [edytuj]

Brazylia dzieli się na 26 stanów (portugalski: estado) i 1 dystrykt federalny (portugalski: Distrito Federal): NA

  Stan Stolica Ludność (mln) Powierzchnia (km²) os/km²
1 Acre Rio Branco 0,557 152 522 3,6
2 Alagoas Maceió 2,82 27 819 101
3 Amapá Macapá 0,477 142 816 3,3
4 Amazonas Manaus 2,81 1 570 947 1,7
5 Bahia Salvador 13,1 564 273 23
6 Ceará Fortaleza 7,43 145 712 51
7 Dystrykt Federalny Brasília 2,05 5 802 353
8 Espírito Santo Vitória 3,1 46 047 67
9 Goiás Goiânia 5 340 118 14,7
10 Maranhão São Luís 5,65 331 918 17
11 Mato Grosso Cuiabá 2,5 903 386 2,7
12 Mato Grosso do Sul Campo Grande 2,08 357 140 7,8
13 Minas Gerais Belo Horizonte 17,9 586 552 30,5
14 Pará Belém 6,19 1 247 703 4,9
15 Paraíba João Pessoa 3,44 56 341 61
16 Paraná Kurytyba, portugalski: Curitiba 9,56 199 282 48
17 Pernambuco Recife 7,92 98 527 80
18 Piauí Teresina 2,84 251 312 11
19 Rio de Janeiro Rio de Janeiro 14,4 43 797 328,7
20 Rio Grande do Norte Natal 2,78 53 077 52
21 Rio Grande do Sul Porto Alegre 11 281 734 39
22 Rondônia Porto Velho 1,38 237 565 5,8
23 Roraima Boa Vista 0,324 224 118 1,4
24 Santa Catarina Florianópolis 5,36 95 285 56
25 São Paulo São Paulo 37 248 177 149
26 Sergipe Aracaju 1,78 21 962 81
27 Tocantins Palmas 1,16 277 298 4
Stan na 2000

Demografia [edytuj]

  São Paulo
  Rio de Janeiro
Metropolie
Główne
miasto
Stan Ludność
(mln)
São Paulo São Paulo 15,7
Rio de Janeiro Rio de Janeiro 11,4
Belo Horizonte Minas Gerais 4,98
Porto Alegre Rio Grande do Sul 4,18
Recife Pernambuco 3,73
Brasília Dystrykt Federalny 3,6
Fortaleza Ceará 3,42
Salvador Bahia 3,35
Kurytyba Paraná 3,25
Campinas São Paulo 2,63
Belém Pará 2,09
Goiânia Goiás 2,01
Santos São Paulo 1,48
Vitória Espírito Santo 1,44
São Luís Maranhão 1,3
Natal Rio Grande do Norte 1,24
Maceió Alagoas 1,12
Joinville Santa Catarina 1,02
João Pessoa Paraíba 0,999

Współczesny skład etniczny Brazylii jest odzwierciedleniem jej historii. Ponad połowę mieszkańców Brazylii stanowią ludzie rasy białej oraz kreole. Murzyni stanowią około 7% ogółu ludności, Indianie 1%. Resztę stanowi ludność mieszana – Mulaci i Metysi.

Językiem urzędowym w Brazylii jest język portugalski, który jednak różni się znacznie od używanego w Portugalii. Przede wszystkim brazylijski jest bardziej miękki i melodyjny, jest też wzbogacony szeregiem słów i zwrotów z języków brazylijskich Indian i byłych niewolników z Afryki. Różni się także pisownią. W gminie São Gabriel da Cachoeira językami urzędowymi są dodatkowo języki indiańskie: nheengatu, tukano i baniwa. Poza tym w użyciu są także języki włoski, hiszpański, niemiecki.

Statystyki demograficzne [edytuj]

(2011)
Liczba ludności 203 429 773
Ludność według wieku
0-14 lat 26,2% (mężczyźni 27 219 651/kobiety 26 180 040)
15-64 lat 67% (mężczyźni 67 524,642/kobiety 68 809 357)
ponad 64 lata 6,7% (mężczyźni 5 796 433/kobiety 7 899 650)
Wiek (mediana)
W całej populacji 29,3 lat
Mężczyzn 28,3 lat
Kobiet 30,1 lat
Przyrost naturalny 1,134%
Współczynnik urodzeń 17,79 urodzin/1000 mieszkańców
Współczynnik zgonów 6,36 zgonów/1000 mieszkańców
Współczynnik migracji -0,09 migrantów/1000 mieszkańców
Ludność według płci
przy narodzeniu 1,05 mężczyzn/kobiet
poniżej 15 lat 1,04 mężczyzn/kobiet
15-64 lat 0,98 mężczyzna/kobietę
powyżej 64 lat 0,73 mężczyzn/kobiet
w całej populacji 0,98 mężczyzn/kobiet
Umieralność noworodków
W całej populacji 21,17 śmiertelnych/1000 żywych
płci męskiej 24,63 śmiertelnych/1000 żywych
płci żeńskiej 17,53 śmiertelnych/1000 żywych
Oczekiwana długość życia
W całej populacji 72,53 lat
Mężczyzn 68,97 lat
Kobiet 76,27 lat
Rozrodczość 2,18
Współczynnik dorosłych z HIV/AIDS 0,7% (2003)
Liczba osób żyjących z HIV/AIDS 660 000 (2003)
Liczba zmarłych na HIV/AIDS 15 000 (2003)

Religia [edytuj]

Brazylijski Kościół katolicki jest największą narodową wspólnotą wiernych na świecie. Obecnie katolicy stanowią około 62-63% społeczeństwa. W São Paulo jest 54% katolików. Liczbę regularnie praktykujących szacuje się na 19-25%, chociaż w miastach praktykuje nieco mniej niż na prowincji. Widoczny jest odpływ wiernych do takich pochodzących głównie z USA wspólnot, jak Świadkowie Jehowy, mormoni (ok. 1 mln), adwentyści czy różne kościoły ewangelikalne, głównie zielonoświątkowe. Liczbę protestantów szacuje się na około 19-20%. Dodatkowo występują spirytualiści i animiści (1,4%), wyznawcy candomblé i okultyzmu (0,5%), buddyści i szintoiści (0,2%) oraz pozostali (1,7%). Niewierzący stanowią 7,4-10% społeczeństwa. Dane z 2000:

Information icon.svg Osobny artykuł: Protestantyzm w Brazylii.
Information icon.svg Osobny artykuł: Świadkowie Jehowy w Brazylii.

Dane z 2012[5]:

Kultura [edytuj]

Przemieszanie elementów europejskich, afrykańskich i amerykańskich wytworzyło nową oryginalną kulturę. Najsłynniejszym festiwalem rozsławiającym Brazylię na cały świat jest odbywający się przed wielkim postem karnawał w Rio de Janeiro. Zawsze zaczyna się w sobotę przed Środą Popielcową i trwa nieprzerwanie cztery dni i noce. Narodowym tańcem jest Samba przywieziona przez niewolników z Angoli. Największym rzeźbiarzem okresu kolonialnego był Aleijadinho. Autorem narodowej powieści pod tytułem Os Sertões jest Euclides da Cunha.

Sport w Brazylii [edytuj]

Najpopularniejszym sportem w Brazylii jest piłka nożna. Reprezentacja Brazylii 5 razy zdobyła Mistrzostwo Świata. Za jednego z najlepszych w historii dyscypliny piłkarza na świecie wielu uważa Brazylijczyka Pelé.

Ogromną popularnością w Brazylii cieszą się wyścigi Formuły 1. Brazylijczycy doczekali się wielu wspaniałych kierowców. Szczególnie wspominają tragicznie zmarłego Ayrtona Sennę, który uważany jest za najlepszego kierowcę w historii F1. Obecnie w tej serii wyścigowej startują Felipe Massa i Bruno Senna.

Również w siatkówce halowej mężczyzn Brazylia od 5 lat jest absolutnym dominatorem, gdyż od 2003 roku wygrała większość ważnych turniejów międzynarodowych. Jednym z sukcesów jest pokonanie reprezentacji Polski w finale MŚ 2006 3:0. Największą gwiazdą reprezentacji Brazylii jest od ponad 10 lat Giba. W tej dyscyplinie warto odnotować również sukcesy pochodzących z tego kraju pań.

Coraz popularniejsza na świecie (i również w Polsce) staje się pochodząca ze stanu Bahia capoeira – tradycyjna brazylijska sztuka walki połączona z elementami tańca i egzotyczną muzyką. Sekcje różnych grup 'capoeira' prężnie działają też w wielu miastach Polski. Prócz capoeira Brazylijczycy opracowali kilka innych sztuk walki, takich jak luta livre i BJJ – brazylijską odmianę jiu-jitsu.

Brazylia zorganizuje Mistrzostwa Świata w piłce nożnej w 2014.

W 2016 roku w Rio de Janeiro odbędą się Letnie Igrzyska Olimpijskie.

Gospodarka [edytuj]

Information icon.svg Osobny artykuł: gospodarka Brazylii.

Gospodarka kraju opiera się na eksploatacji przebogatych zasobów naturalnych, rolnictwie (największa na świecie ilość upraw kawy) i szybko rozwijającym się przemyśle.

W roku 2008 PKB wyniósł 1665 mld USD (10 326 USD na jednego mieszkańca). Pewien problem stanowi wysokie zadłużenie zagraniczne przekraczające 179 mld USD, jednak cały dług nie przekracza bezpiecznego poziomu 50% PKB.

Armia [edytuj]

Brazylia w składzie swoich sił zbrojnych posiada siły lądowe, marynarkę wojenną (Marinha do Brasil) w jej składzie lotnictwo morskie i piechotę morską (Corpo de Fuzileiros Navais) oraz siły powietrzne (Forca Aerea Brasileira). Brazylia realizowała program nuklearny mający na celu pozyskanie broni jądrowej. Został on jednak anulowany.

Związki z Polską [edytuj]

W Brazylii mieszka wiele osób polskiego pochodzenia. Polonia w Brazylii liczy sobie, według różnych źródeł, od 800 tysięcy do 3 milionów osób[6].

W celu reprezentowania wspólnoty brazylijsko-polskiej i jednoczenia Polaków rozsianych po całym terytorium Brazylii, w 1990 powstał Braspol, z siedzibą w Kurytybie. W dniu 6 maja 2012 r. w Salvadorze odbyły się wybory nowego zarządu oddziału Braspol Bahia. Prezesem został Maciej Maria Białkowski, a sekretarzem Ana Lúcia Ratajczyk.

Zobacz też [edytuj]

Przypisy

  1. Dane za: CIA The World Factbook: Brazil. [dostęp 18 grudnia 2008].
  2. IBGE: IBGE divulga as estimativas populacionais dos municípios em 2012 (port.). [dostęp 29-01-2013].
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2012. International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2013 (ang.). [dostęp 16-04-2013].
  4. [1] Dane statystyczne zaczerpnięto z książki Patricka Johnstona i Jasona Mandryka pt. "Operation World", oraz z innych źródeł.
  5. Brazylia: chrześcijańska odpowiedź na paradę gejów (wersja do druku)
  6. Polacy i osoby polskiego pochodzenia w Brazylii.

   
 

 

todas as traduções do Brazylia


Conteùdo de sensagent

  • definição
  • sinónimos
  • antónimos
  • enciclopédia

 

5489 visitantes em linha

calculado em 0,047s