Definição e significado de Microsoft_Windows_XP_Professional_x64_Edition

Z Wikipedia

Microsoft Windows XP Professional x64 Edition na rynku pojawił się 25 kwietnia 2005, jako system operacyjny firmy Microsoft stanowiący wariację na temat typowych systemów Microsoft Windows XP dla komputerów domowych opartych na procesorach opartych o architekturę 64-bitową.

System operacyjny Microsoft Windows Professional x64 Edition bazuje na kodzie Microsoft Windows Server 2003 Service Pack 1 (build 5.2.3790.1930) – najnowszej dostępnej w trakcie prac edycji systemu Windows. Jednak w nazwie systemu pojawia się odniesienie do rodziny systemów Windows XP. System został napisany, by obsługiwać rozszerzoną 64-bitową przestrzeń adresową procesora, dostępną w architekturze AMD64. Intel swoją wersję rozwiązań 64-bitowych ochrzcił mianem EM64T.

Najważniejszą zaletą zmiany systemu operacyjnego na 64-bitowy jest znaczny wzrost ilości możliwej do alokacji pamięci systemowej komputera (RAM). 32-bitowe wersje systemu Windows XP ograniczały tę wielkość do 3,25 GB, dzieloną po równo pomiędzy jądro (kernel) i aplikacje. Wersja 64-bitowa jest w stanie obsłużyć o wiele więcej pamięci; mimo że teoretycznie komputer 64-bitowy może zaadresować około 16 eksabajtów (16 miliardów gigabajtów) pamięci, Windows XP Professional x64 Edition obsługuje w chwili obecnej pamięć o wielkości do 128 gigabajtów (2³⁷ bajtów) pamięci fizycznej i 16 terabajtów (2⁴⁴ bajtów) pamięci wirtualnej. Microsoft twierdzi, że limit ten będzie podnoszony w miarę zwiększania się możliwości komputerów. W praktyce jednak żadna płyta główna kompatybilna z 64-bitowymi procesorami nie jest w stanie zbliżyć się do obsługiwanych maksymalnych wartości i najczęściej oferuje możliwość współpracy z modułami pamięci o pojemności do 16 GB.

64-bitowe procesory obliczają dwa razy szybciej specyficzne zadania (na przykład silnię dużych liczb) korzystając z aplikacji 64-bitowych. 64-bitowy Kalkulator potrzebuje zwykle 50% czasu mniej niż 32-bitowy, obliczając silnię ze 100 000. Daje to odczucie teoretycznych możliwości architektury 64-bitowej w połączeniu z odpowiednim oprogramowaniem.

Kompatybilność z aplikacjami 32-bitowymi

Windows XP x64 Edition korzysta z technologii WOW64, zezwalającej na uruchamianie aplikacji 32-bitowych. Po raz pierwszy technologia ta została zastosowana w systemie Microsoft Windows XP 64-bit Edition, później została jednak zaadoptowana również w wersji "x64" systemu Windows Server 2003.

Z uwagi na fakt, że architektura x86-64 obsługuje na poziomie sprzętowym 32-bitowe rozkazy procesora, zadaniem WOW64 jest przełączanie procesora między trybami 32-bitowym a 64-bitowym. Wskutek zastosowania takich rozwiązań, procesory o architekturze x86-64 nie wykonują aplikacji 32-bitowych wolniej. W przypadku architektury IA-64 (procesory Itanium), platforma WOW64 była elementem niezbędnym w procesie tłumaczenia 32-bitowych instrukcji procesorów x86 na ich 64-bitowe odpowiedniki architektury IA-64 (co odbywało się czasami na zupełnie odmiennych zasadach), które dopiero potem były wykonywane przez procesor.

Mimo iż uruchamianie aplikacji 32-bitowych może następować w sposób zupełnie przezroczysty dla użytkownika, niedozwolone jest mieszanie kodu obydwu typów w obrębie jednego procesu. Aplikacja 64-bitowa nie może więc sięgać do 32-bitowych bibliotek DLL, podobnie, jak aplikacje 32-bitowe nie mogą korzystać z zasobów bibliotek 64-bitowych. Może to prowadzić do konieczności dostarczania przez deweloperów procedur bibliotecznych zarówno 32- jak i 64-bitowych wersji swojego kodu. Windows XP x64 Edition zawiera zarówno 32- jak i 64-bitowe wersje programu Internet Explorer. Podyktowane jest to możliwością napotkania rozszerzeń (wtyczek) firm trzecich, czy kontrolek ActiveX, które mogą jeszcze nie być dostępne w nowej 64-bitowej wersji.

Starsze 32-bitowe sterowniki i usługi nie są już obsługiwane przez 64-bitowy system, ale kodeki audio i wideo, takie, jak XviD, czy OggDS (będące w zasadzie 32-bitowymi bibliotekami DLL) mogą być uruchamiane, pod warunkiem, że korzystają z nich również 32-bitowe programy odtwarzające.

Kompatybilność z innymi aplikacjami

Odwrotnie, niż miało to miejsce w przypadku wcześniejszych wersji systemu z linii Windows NT, 64-bitowe wersje Windows nie zawierają maszyn wirtualnych NTVDM, więc niemożliwe jest uruchomienie w nich aplikacji przeznaczonych dla systemów MS-DOS, POSIX, OS/2 2.x i 16-bitowych programów Windows. Istnieją jednak emulatory programowe firm trzecich (na przykład DOSBox pozwalający na uruchamianie programów dla MS-DOS).

Drugim możliwym rozwiązaniem jest wykorzystanie oprogramowania do wirtualizacji, takiego, jak VMware, czy VirtualPC i instalacja starszych wersji systemu Microsoft Windows, czy MS-DOS. Wyżej wspomniany DOSBox zezwala również na uruchomienie 16-bitowych programów Windows, po zainstalowaniu Windows 3.1.

Znane problemy

Mimo że przyszłość techniki komputerowej należy do 64-bitowych systemów operacyjnych, istnieje jeszcze pewna liczba kwestii, które należy przeanalizować przed podjęciem decyzji o instalacji takiego właśnie systemu.

• Kompatybilność sterowników – niektórzy producenci sprzętu nie przygotowali jeszcze 64-bitowych wersji sterowników do swoich urządzeń.
  • Rozwiązanie – należy poczekać i pobrać uaktualniony sterownik, gdy tylko będzie on dostępny, skorzystać z nowszej wersji problematycznego urządzenia, lub nie używać go wcale.
• 32-bitowe rozszerzenia (głównie Windows Explorera) nie działają, gdyż 32-bitowe programy nie mogą korzystać z zasobów 64-bitowych bibliotek i odwrotnie. Dzieje się tak na przykład podczas prób korzystania z menu kontekstowego aplikacji typu zip.
  • Rozwiązanie – polecenia menu kontekstowego mające wyłącznie uruchomić polecenie skojarzone z określonym typem pliku można dodać ręcznie, korzystając z programu regedit.
  • Rozwiązanie – proste polecenia menu kontekstowego, mogące dotyczyć pliku dowolnego typu, można dodać w podmenu "Wyślij do..." (proste rozwiązanie).
  • Rozwiązanie – dostępna jest 32-bitowa wersja programu Explorer. Jednym ze sposobów jest utworzenie skrótu do katalogu

    %windir%\syswow64\explorer.exe /separate,C:\

    • Uwaga – możliwe jest korzystanie z 32-bitowej wersji Explorera jako powłoki domyślnej, ale program zamknie się awaryjnie podczas próby komunikowania się z wymiennymi urządzeniami, takimi jak dysk USB.
  • Rozwiązanie – wiele aplikacji pojawia się w alternatywnej wersji 64-bitowej. na aplikacjach korzystających z rozszerzeń Explorera spoczywa jeszcze większa presja aktualizacji do nowej technologii. Należy po prostu poczekać na nową wersję programu, lub skorzystać z tytułu alternatywnego.
• Nie można uruchomić 16-bitowych komponentów większych aplikacji.
  • Rozwiązanie – należy używać dwóch systemów operacyjnych, lub uruchomić system 32-bitowy (albo 16-bitowy) jako wirtualny. Większość starych gier daje się uruchomić pod kontrolą programu DOSBox.

Różne

Podczas wstępnych prac deweloperskich (2003-2004) system Windows XP Professional x64 otrzymał nazwę Windows XP 64-bit Edition for x86 Extended Systems, którą zmieniono nieco później na Windows XP 64-bit Edition for Extended Systems, co miało stanowić odniesienie do nazwy 64-bit Edition for Itanium Systems.

Dzięki swojemu pochodzeniu od systemu Microsoft Windows Server 2003, Windows XP Professional x64 Edition oraz Microsoft Windows XP 64-bit Edition są jedynymi systemami rodziny XP wyposażonymi w serwer IIS 6.0 (wszystkie pozostałe wersje wyposażone są w IIS 5.1).

Linki zewnętrzne

• Strona domowa systemu Windows XP Professional x64 Edition
• Oprogramowanie 64-bitowe, sterowniki, wiadomości
• Wsparcie dla systemów 64-bitowych, forum, wiadomości
• Strona Start on 64