Definição e significado de Wethouder

Nederlandse politiek

Grondwet • Statuut

Nederlandse regering Koningshuis Beatrix Kabinet (lijst tot en sinds WO II) huidige Minister-president (lijst) Mark Rutte

Staten-Generaal Eerste Kamer lijst, huidige verkiezingen, 2011 Tweede Kamer lijst, huidige verkiezingen, 2010, 2012 Politieke partijen Politicus

Hoge Raad

Overige Hoge Colleges van Staat Raad van State Algemene Rekenkamer Nationale Ombudsman

Decentrale overheden Provincies Provinciale Staten Gedeputeerde Staten Commissaris van de Koning(in) Gemeenten gemeenteraad wethouder burgemeester deelgemeente (alleen in Rotterdam en Amsterdam) Bijzondere gemeenten BES eilandsraad eilandgedeputeerde gezaghebber Openbaar lichaam Waterschappen verkiezingen, 2008 dijkgraaf

Buitenlands beleid

Portaal   Politiek Portaal   Nederland

Een wethouder is een openbaar bestuurder binnen een Nederlandse gemeente.

Voor een groot deel is de functie van wethouder te vergelijken met andere politieke ambtdragers in casu de functie van minister in de landelijke politiek en van gedeputeerde in de provinciale politiek.
Met de burgemeester vormen de wethouders het college van burgemeester en wethouders (vaak college van B&W genaamd), het dagelijks bestuur van de gemeente.
Tezamen met de gemeenteraad vormen zij het gemeentebestuur. De gemeenteraad is ook het politieke orgaan dat na de Gemeenteraadsverkiezingen de wethouders kiest. In regel geldt hun verkiezing/benoeming voor een periode van vier jaar, gelijk aan de zittingstermijn van de Gemeenteraad.
De functie van wethouder bestaat sinds 1813. Daarvoor kenden steden soms meer dan een burgemeester ondersteund door een aantal schepenen. Wethouders worden gekozen door de gemeenteraad. Tot 2002 uit hun eigen midden en daarmee ook automatisch inwoners van de betreffende gemeente. Sinds 2002 zijn wethouders geen lid meer van de gemeenteraad (zie: Wet dualisering gemeentebestuur) en kunnen zij ook van buiten de Raad en van buiten de gemeente worden aangetrokken.

  Aantal

Het aantal wethouders hangt in de regel samen met het inwonertal van een gemeente. Een gemeente moet minimaal twee wethouders hebben, maar mag er niet meer hebben dan 20% van het aantal raadsleden (of niet meer dan 25% als een of meer wethouders in deeltijd werken). In praktijk is dat meestal tussen de 2 en 6 (c.q. 8).

  Portefeuille

Elke wethouder heeft zijn of haar eigen portefeuille, een term die aangeeft welke beleidsgebieden een wethouder behartigt. Voorbeelden kunnen zijn:

• Financiën, Personeel & Organisatie
• Ruimtelijke Ordening & Openbare Werken (Grondgebiedzaken)
• Volkshuisvesting, Milieu
• Economische Zaken, Toerisme & Evenementen
• Sociale Zaken, Onderwijs, Welzijn & Sport (Bewonerszaken)

Ook heeft een wethouder veelvuldig overleg met de directeuren van diensten dan wel hoofd van ambtelijke afdeling die (deels) aansluit bij zijn takenpakket/werkvelden.

  Taakpakket

Een wethouder is gehouden te werken volgens wat de Gemeenteraad kaderstellend dan wel controlerend van hem verlangt. Vaak worden veel voorkomende zaken gedelegeerd door de Raad aan het College van B & W, wat deze vervolgens weer mandateert aan het ambtelijk apparaat. Hij dient de Raad en de raadscommissies alle inlichtingen te verschaffen die voor een goed bestuur noodzakelijk zijn.
Voor 2002 was een wethouder vaak ook nog voorzitter van zijn functionele Raadscommissie(s), dit is sindsdien gewijzigd (wet Dualisering en lokale democratie) Meestal zitten nu gewone raadsleden de Raadscommissies voor.

  Ondersteuning

Soms heeft de wethouder een eigen staf, te vergelijken met het Kabinet van de Burgemeester, die kan bestaan uit: een (ambtelijk) secretaris/secretaresse, communicatieadviseur, persoonlijk medewerker en/of een (politiek) assistent.

  Schepen

In België wordt een wethouder schepen genoemd. In Nederland werd deze term tot 1795 gebruikt in het kader van de schout en de schepenen, die toen het dagelijks bestuur van een gemeente vormden.