Drożdżyca
Z Wikipedia
| Kandydoza | |
| candidosis | |
| ICD-10 | B37 |
| B37.1 Kandydoza płucna | |
| B37.2 Kandydoza skóry i paznokci | |
| B37.3 Kandydoza sromu i pochwy (N77.1*) | |
| B37.4 Kandydoza umiejscowiona w innych częściach okolicy moczowo-płciowej | |
| B37.8 Kandydoza o innym umiejscowieniu | |
| B37.9 Kandydoza, nie określona | |
Drożdżyca, kandydoza, bielnica, moniliaza (łac. candidiasis, candidosis) - grzybicza, oportunistyczna infekcja skóry, błon śluzowych, paznokci i wyjątkowo rzadko infekcja uogólniona. Choroba ta najczęściej jest wywołana drożdżakami chorobotwórczymi z rodzaju Candida (szczególnie Candida albicans). Drożdżycę rozpoznaje się głównie poprzez badania mikroskopowe i hodowlane.
Spis treści |
Epidemiologia
Gatunki z rodzaju Candida występują na całym świecie[1]. C. albicans występuje u 40-80% zdrowych ludzi jako składnik flory przewodu pokarmowego[1].
Do czynników sprzyjających występowaniu drożdżycy zalicza się:
- niedobory witaminowe (przede wszystkim niedobory witamin z grupy B),
- maceracja naskórka związana z nadmiernym poceniem,
- mikrourazy skóry,
- zaburzenia hormonalne,
- otyłość, cukrzyca, ciąża
- upośledzona odporność wywołana przez stosowanie antybiotyków (wyniszczających florę bakteryjną organizmu) lub leków obniżających odporność (np. leki immunosupresyjne, sterydy, leki stosowane w chemioterapii nowotworów).
- alkoholizm (zwiększa ryzyko drożdżycy pokarmowej)
- zabiegi inwazyjne, np. wszczepienie sztucznej zastawki serca lub długotrwałe cewnikowanie[1].
Postacie
Wyprzenie drożdżakowe
Podobne jest do wyprzenia bakteryjnego. Najczęściej rozwija się w trzeciej i czwartej przestrzeni międzypalcowej rąk (czyli między III a IV oraz IV a V palcem), rzadziej w przestrzeniach międzypalcowych stóp oraz fałdy skórne; okolice podsutkowe (u otyłych kobiet), pachwinowe i międzypośladkowe (u noworodków). Rozwojowi choroby sprzyja praca wymagająca częstego moczenia dłoni np. kucharka, sprzątaczka. Widoczne objawy to ogniska rumieniowo-wysiękowe i złuszczające, ograniczone do miejsc przylegania fałdów, wykazuje znaczną macerację naskórka i popękanie w głębi fałdów.
Drożdżyca paznokci i wałów paznokciowych
W okresie wczesnym uwidacznia się jako obrzęk, silnie zaczerwienione i bolesne zgrubienie wału paznokciowego, natomiast przy ucisku spod wału sączy się ropna wydzielina.W czasie choroby skóra w tych okolicach staje się cienka, napięta oraz zmieniona zapalnie. W zmianach długotrwałych płytki stają się żółtawo-brunatne, tracą połysk, ulegają przerostowi i rozwarstwieniu.
Drożdżyca błon śluzowych
Umiejscawia się najczęściej w pochwie, sromie, przewodzie pokarmowym, jamie ustnej (np. jako zajady lub zapalenie języka). W przypadku zajęcia narządów płciowych kobiet, charakterystyczne objawy choroby to: obrzęk, zaczerwienienie błon śluzowych i ropne upławy. Przy pożyciu płciowym mężczyzna zostaje zakażony. Objawy drożdżycy mężczyzn to: podrażnienie i stan zapalny żołędzi i wewnętrznej powierzchni napletka ze świądem i pieczeniem. U dzieci występuje często pod postacią pleśniawek. Drożdżyca pochwy i przewodu pokarmowego jest najczęściej skutkiem ubocznym długotrwałej antybiotykoterapii.
Drożdżyca pochwy
Drożdżyca pokarmowa
Objawy kandydozy pokarmowej:wzdęcia, biegunki, zaparcia, trudności ze spaniem, alergie, chęć na tłuszcze nasycone, łuszczyca, astma, depresje, agresywność, bóle w stawach.
Leczenie
Leczenie opiera się przede wszystkim na stosowaniu barwników (zieleń brylantowa, jodyna, eozyna) oraz na przyjmowaniu przez chorego dużych dawek witamin z grupy B. W wypadku gdy ze zmian chorobowych sączy się ropna wydzielina stosuje się okłady. Pomocne w leczeniu drożdżyc są także antybiotyki lub inne leki np. natamycyna, nystatyna. W przypadku rozległych zakażeń, na które nie skutkuje miejscowe leczenie, stosuje się też ogólnie flukonazol, worikonazol i czasem ketokonazol, przy czym dwa pierwsze działają lepiej i mają mniej działań niepożądanych.[2] W drożdżycach błony śluzowej jamy ustnej dobre efekty lecznicze daje boraks z gliceryną. Leki występują w postaci miejscowych tamponów, maści i kremów. Leczenie drożdżycy, zwłaszcza skóry i paznokci, jest zwykle długotrwałe, wymaga dużej staranności, skrupulatnego przestrzegania higieny osobistej. W drożdżycy stóp wskazane jest używanie luźnego obuwia.
Drożdżak należy do drobnoustrojów oportunistycznych.
Przypisy
Bibliografia
- Witold Gumułka, Wojciech Rewerski: Encyklopedia zdrowia. T. II. 1992.
Linki zewnętrzne
Przeczytaj zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych w Wikipedii!