Termometr
Z Wikipedia
Termometr – przyrząd do pomiaru temperatury metodą pośrednią, na podstawie zmiany pod wpływem temperatury właściwości termometrycznej ciała termometrycznego zastosowanego w termometrze. Zakres mierzonych temperatur i zastosowań termometru w znacznym stopniu zależy od ciała termometrycznego i właściwości termometrycznej. Termometr może służyć do pomiaru dowolnej temperatury w określonym zakresie lub wskazywania tylko wybranych wartości temperatury (wskaźniki temperatury)
Spis treści |
Rodzaje termometrów
Podział termometrów ze względu na zasadę działania
- termometr cieczowy – wykorzystuje zjawisko rozszerzalności cieplnej cieczy (przeważnie rtęci albo alkoholu):
- termometr rtęciowy – dla temperatur od −38°C (temp. topnienia rtęci) do +356°C (temp. wrzenia rtęci);
- termometr alkoholowy – dla temperatur od −70 do +120 °C; np. termometr pokojowy
- Termometr bimetalowy, w którym wykorzystuje się różnice w rozszerzalności cieplnej dwóch metali.
- termometr gazowy – czynnikiem roboczym jest gaz, mierzy się parametry gazu np. objętość, przy stałym ciśnieniu lub ciśnienie przy stałej objętości.
- termometr parowy – wykorzystuje zależność ciśnienia pary nasyconej od temperatury, stosowany w termostatach, np. samochodowych,
- termometr radiacyjny – działa na zasadzie pomiaru promieniowania emitowanego przez ciała (np. pirometr lub kamera termowizyjna)
- termometr elektryczny – wykorzystuje wpływ temperatury na właściwości elektryczne materiałów wykorzystywanych do budowy czujników.
- termometr oporowy ( wykorzystujący zmianę oporu elektrycznego wraz z temperaturą. Materiały stosowane w tego typu czujnikach:
- platyna,
- brąz,
- półprzewodniki,
- specjalne stopy; patrz termistor;
- termometr wykorzystujący zmianę różnicy potencjałów na stykach różnych materiałów wraz z temperaturą
- termoparę (termometr termoelektryczny) – wykorzystuje zjawisko Seebecka
- termometr półprzewodnikowy.
- termometr oporowy ( wykorzystujący zmianę oporu elektrycznego wraz z temperaturą. Materiały stosowane w tego typu czujnikach:
Konstrukcja i zastosowane materiały umożliwiają stosowanie termometrów w miejscach pomiaru gdzie występują wstrząsy, media agresywne i temperatura do 300 °C w zależności od materiału z którego dany termometr został wykonany.
- termometr magnetyczny (paramagnetyczny) – do pomiaru temperatur mniejszych niż 1 kelwin.
Termometry półprzewodnikowe są produkowane jako układy scalone. Przykładem takiego układu są termometry DS18B20, których dokładność bez skalowania wynosi 0,5 st., a po przeskalowaniu 0,01 st.
Podział termometrów ze względu na przeznaczenie
- termometr lekarski – zakres temperatur: od 35 do 42 °C. Jego odmianą jest termometr owulacyjny. Są to termometry temperatury maksymalnej.
- termometr meteorologiczny – jest to zespół dwóch termometrów, maksymalnego i minimalnego.
- termometr zaokienny – zakres temperatur: od −50 do 50 °C;
- termometr pokojowy – zakres temperatur: od 0 do 40 °C;
- termometr laboratoryjny – zakres temperatur: bardzo różny (zazwyczaj od 0 do 150 °C).
Historia
Pierwszy termometr – zupełnie odmienny od znanych dziś – wynalazł w 210 roku p.n.e. grecki pisarz i znakomity inżynier – Filon z Bizancjum.
Pierwszy precyzyjny termometr powstał w XVIII w.
Zobacz też
bn:থার্মোমিটার