Definição e significado de urzędnik

Z Wikipedia

Urzędnik, osoba pracująca lub pełniąca funkcję w administracji publicznej. Stanowisko urzędnicze w prawie polskim może przybrać formę urzędnika służby cywilnej, pracownika samorządowego lub inną.^[1]

Urzędnik służby cywilnej

Urzędnik służby cywilnej - osoba zatrudniona w urzędzie administracji publicznej na podstawie mianowania zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o służbie cywilnej. Urzędników służby cywilnej nazywa się także urzędnikami mianowanymi. Od dnia 1 stycznia 2010 mianowanie będzie odbywać się na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o o służbie cywilnej^[2] (Dz. U. Nr 227 poz. 1505).

Zgłoszenie do postępowania kwalifikacyjnego składa się w okresie od 1 stycznia do dnia 31 maja każdego roku. Postępowanie prowadzi Krajowa Szkoła Administracji Publicznej. W 2009 roku odbyło się ono w dniu 27 czerwca w Warszawskim Centrum EXPO XXI. Wzięło w nim udział 1059 pracowników służby cywilnej^[3]. Egzamin zdało 530 osób^[4].

Pracownik samorządowy

Pracownik samorządowy to osoba zatrudniona w urzędach gminnych (miasta), powiatowych i marszałkowskich oraz jednostkach podporządkowanych administracji samorządowej na podstawie umowy o pracę, wyboru lub powołania, w świetle przepisów ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych.

Urzędnik w prawie polskim

Na podstawie obowiązujących do dnia 31 grudnia 2009 r. przepisów (art. 6 ust. 1, art. 19–22, art. 24 i art. 26–28) ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 170, poz. 1218 z późn. zm.) o uzyskanie mianowania w służbie cywilnej może ubiegać się osoba, spełniająca następujące warunki::

1. jest obywatelem polskim,
2. korzysta z pełni praw publicznych,
3. nie była karana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
4. posiada kwalifikacje wymagane w służbie cywilnej,
5. cieszy się nieposzlakowaną opinią
6. jest pracownikiem służby cywilnej,
7. posiada co najmniej trzyletni staż pracy w służbie cywilnej lub uzyskała zgodę dyrektora generalnego urzędu na przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego przed upływem tego terminu, jednak nie wcześniej niż po upływie dwóch lat od nawiązania stosunku pracy w służbie cywilnej,
8. posiada tytuł magistra lub równorzędny
9. zna co najmniej jeden język obcy spośród języków roboczych Unii Europejskiej;
10. jest żołnierzem rezerwy lub nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony.

Pracownikiem samorządowym zatrudnionym na kierowniczym stanowisku urzędniczym może być osoba, która:

1. jest obywatelem polskim,
2. ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych,
3. posiada kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy na określonym stanowisku,
4. nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,
5. cieszy się nieposzlakowaną opinią,
6. posiada co najmniej trzyletni staż pracy lub wykonywała przez co najmniej 3 lata działalność gospodarczą o charakterze zgodnym z wymaganiami na danym stanowisku,
7. posiada wykształcenie wyższe.

Obowiązki urzędnika

1. Do podstawowych obowiązków urzędnika należy dbałość o wykonywanie zadań publicznych oraz o środki publiczne, z uwzględnieniem interesów państwa oraz indywidualnych interesów obywateli.
2. Do obowiązków należy w szczególności:
   • przestrzeganie prawa,
   • wykonywanie zadań urzędu sumiennie, sprawnie i bezstronnie,
   • informowanie organów, instytucji i osób fizycznych oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu urzędu, jeżeli prawo tego nie zabrania,
   • zachowania tajemnicy państwowej i tajemnicy służbowej w zakresie przez prawo przewidzianym,
   • zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach ze zwierzchnikami, podwładnymi, współpracownikami oraz w kontaktach z obywatelami,
   • zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim,
   • sumienne i staranne wypełnianie poleceń przełożonego,
   • pracownik samorządowy jest obowiązany złożyć oświadczenie majątkowe na żądanie pracodawcy, a w przypadku niektórych pracowników (np. wydających decyzje administracyjne) także co roku.

Pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym podlega okresowym ocenom kwalifikacyjnym, dokonywanym przez bezpośredniego przełożonego. Obejmuje ona w szczególności wywiązywanie się przez urzędnika z obowiązków wynikających z zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy. Ocena jest sporządzana co najmniej raz na dwa lata.

Źródła prawa

• Ustawa z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jednolity z 1990 r. Nr 21, poz. 124 z późn. zm.) obowiązująca od 27 maja 1990 r. do 31 grudnia 2008 r.
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (2008.223.1458) obowiązująca od 1 stycznia 2009 r.
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 2006 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1218 z późn. zm.) - do dnia 31 grudnia 2009 obowiązują tylko niektóre przepisy, w pozostałym zakresie uchylona przez ustawę z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej.
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2008 r. Nr 227, poz. 1505)

Przypisy

Zobacz też

• Encyklopedia zarządzania - Urzędnik (tekst źródłowy)